Antara isu paling kontroversi yang berkaitan dengan kajian kecerdasan ialah pemerhatian bahawa skor IQ berbeza secara purata antara kumpulan etnik dan kaum, walaupun perbezaan ini telah berubah-ubah dan dalam banyak kes semakin menurun dari semasa ke semasa.[53] Walaupun terdapat sedikit perdebatan ilmiah tentang kewujudan berterusan beberapa perbezaan ini, konsensus saintifik semasa adalah bahawa ia berpunca daripada punca persekitaran dan bukannya genetik.[54][55][56] Kewujudan perbezaan dalam IQ antara jantina masih menjadi kontroversi, dan sebahagian besarnya bergantung pada ujian yang dilakukan.[57][58]

Kaum

Walaupun konsep "kaum" adalah satu konstruk sosial,[59] perbincangan tentang hubungan yang dikatakan antara kaum dan kecerdasan, serta dakwaan perbezaan genetik dalam kecerdasan mengikut garis kaum, telah muncul dalam kedua-dua sains popular dan penyelidikan akademik sejak konsep kaum mula diperkenalkan. Walaupun terdapat banyak penyelidikan yang dilakukan mengenai topik tersebut, tiada bukti saintifik telah muncul bahawa purata skor IQ kumpulan populasi yang berbeza boleh dikaitkan dengan perbezaan genetik antara kumpulan tersebut.[60][61][62] Bukti yang semakin meningkat menunjukkan bahawa faktor persekitaran, bukan genetik, menjelaskan jurang IQ kaum.[63][64][56]

Siasatan pasukan petugas 1996 mengenai perisikan yang ditaja oleh Persatuan Psikologi Amerika menyimpulkan bahawa terdapat variasi ketara dalam IQ merentas kaum.[13] Walau bagaimanapun, analisis sistematik oleh William Dickens dan James Flynn (2006) menunjukkan jurang antara warga kulit hitam dan kulit putih Amerika telah ditutup secara dramatik dalam tempoh antara 1972 dan 2002, menunjukkan bahawa, dalam kata-kata mereka, "ketekalan jurang IQ orang Hitam-Putih adalah mitos".[65]

Kesan ancaman stereotaip telah dicadangkan sebagai penjelasan perbezaan prestasi ujian IQ antara kumpulan kaum,[66][67] seperti isu yang berkaitan dengan perbezaan budaya dan akses kepada pendidikan.[68][69]